Wanneer moet je wijn decanteren?

Voor echte wijnliefhebbers is het belangrijk om te weten hoe je op de juiste manier wijn inschenkt en opdient. De juiste temperatuur, het juiste glas en soms zelfs het gebruik van een decanteerkaraf kunnen het verschil maken. De vraag is echter waarom en wanneer het nodig is om een wijn te decanteren. In deze blog leggen we uit wat wijn decanteren is, wanneer je het doet en bij welke wijnen je het beste kunt decanteren.

Wat is decanteren?

Decanteren is het proces waarbij je wijn overgiet van de fles in een glazen karaf, ook wel een decanteerkaraf genoemd. Dit gebeurt met twee doelen: om de wijn te scheiden van eventueel bezinksel (vaak bij oudere wijnen) en om de wijn te laten ademen, oftewel bloot te stellen aan zuurstof. De blootstelling aan lucht helpt bepaalde aroma’s zich beter te ontwikkelen en verzacht scherpe of gesloten smaken.

Decanteren lijkt veel op karafferen, maar bij decanteren ligt de nadruk op het verwijderen van bezinksel, terwijl karafferen vooral bedoeld is om de wijn te beluchten.

Waarom decanteer je wijn?

Er zijn verschillende redenen om een wijn te decanteren:

• Verwijderen van depot: oudere rode wijnen kunnen bezinksel bevatten, vooral als ze lang hebben gerijpt. Dat depot is niet schadelijk, maar het ziet er niet fraai uit in je glas en kan een bittere smaak achterlaten. Door voorzichtig te decanteren blijft dit bezinksel in de fles achter.
• Beluchten van jonge wijnen: jongere rode wijnen, zoals een jonge cabernet sauvignon of een côtes du rhône rode wijn, smaken beter als ze belucht zijn. De zuurstof zorgt ervoor dat de strakke tannines wat verzachten en de geur- en smaakstoffen zich beter openen.
• Ontwikkelen van aroma’s: sommige wijnen zijn bij het openen nog gesloten of "dicht". Door te decanteren kunnen de aroma's zich beter ontwikkelen, wat de wijn smaakvoller maakt.

Als je een feestje organiseert, kan het daarnaast erg stijlvol zijn om een karaf wijn op tafel te zetten. Het oogt chique en mensen kunnen zelf hun wijn aanvullen, waardoor jij niet voortdurend op hoeft te letten of mensen nog voldoende te drinken hebben.

Wanneer kun je het beste decanteren?

Voor sommige soorten wijnen is aan te raden om te decanteren:

Jonge, stevige rode wijnen

Bij wijnen met veel tannine en structuur kan een half uur tot een uur beluchting veel doen voor de smaak. De zuurstof maakt deze wijnen toegankelijker en ronder in smaak. Je zult daarnaast merken dat de wijn na decanteren een vollere geur en een zachtere nasmaak heeft.

Oudere rode wijnen met bezinksel

Heb je een fles van tien jaar of ouder op tafel staan? Grote kans dat er depot op de bodem zit. Decanteer deze wijnen met zorg: zet de fles enkele uren van tevoren rechtop zodat het bezinksel naar de bodem zakt en schenk de wijn vervolgens langzaam in de karaf. Stop zodra je het depot de hals van de fles ziet naderen.

Wijnen die ‘gesloten’ smaken na openen

Soms proef je een wijn die vlak of muf overkomt na het openen. Dit betekent niet meteen dat de wijn niet goed is, soms moet de wijn gewoon even ademen. Decanteren helpt hierbij: de wijn kan na enkele minuten al fruitiger en lekkerder smaken en ruiken.

Wanneer kun je beter niet decanteren?

Er zijn ook wijnen die je beter niet kunt decanteren of waarbij je extra voorzichtig moet zijn:

Zeer oude en fragiele wijnen

Deze wijnen kunnen juist snel hun aroma verliezen door te veel blootstelling aan lucht. Decanteer deze wijnen vlak voor het serveren en drink ze binnen korte tijd op.

Lichte witte wijnen en rosés

Dit soort wijnen hebben zelden baat bij decanteren. Ze zijn vaak bedoeld om fris en direct te drinken.

Hoe decanteer je op de juiste manier?

Om op de juiste manier te decanteren en profijt te hebben, moet je op de volgende dingen letten:

• Zorg dat de karaf schoon en geurloos is.
• Zet oudere flessen enkele uren van tevoren rechtop.
• Open een oudere wijnfles voorzichtig en schenk langzaam, bij voorkeur boven een kaars of (zak)lamp om het bezinksel te zien.
• Laat jonge wijnen gerust een tijdje in de karaf rusten; 30 tot 60 minuten is ideaal.
• Wil je snel effect bij jonge wijnen? Wals de wijn dan voorzichtig in de karaf. Hierdoor komt er sneller zuurstof bij.

Bij het consumeren van wijn is het altijd belangrijk om dit met mate te doen en verstandig met alcohol om te gaan. Lees in deze blog wanneer je moet stoppen met het drinken van alcohol.